Blog

Roszczeniowość/Wielkościowość to schemat zbudowany wokół przekonania o własnej szczególnej pozycji (wyjątkowych predyspozycjach, szczególnych przywilejach czy prawach). W poprzednim wpisie przedstawiłem historie osób, u których rozwinęła się część schematu oparta na roszczeniowości. Tu skupię się na przykładach wielkościowości. Wielkościowość to przekonanie, że jest się osobą lepszą od innych. Warto przy tym podkreślić, że nie chodzi o realne atuty danej osoby, a o sposób postrzegania […]

Wyobraźmy sobie kogoś, kto łatwo zapala się do nowych pomysłów i równie szybko potrafi się nimi znudzić. Kogoś, komu z trudem przychodzi trzymanie się rutyny, za to łatwo się frustruje gdy tylko pojawią się jakieś trudności. Brzmi znajomo? Impulsywność i działanie w chaosie to naturalny stan małego dziecka. Aby móc w dorosłości sensownie planować swój czas, tolerować frustracje i umieć odłożyć doraźną przyjemność w […]

Niedostateczna samokontrola/samodyscyplina to schemat osób, dla których regularność czy tolerowanie frustracji stanowią ogromne wyzwanie. Mając ten schemat trudno zdrowo kierować zarówno swoim czasem, jak i emocjami. Poddanie się działaniu tego schematu oznacza życie w chaosie, trudności w realizowaniu planów i zamierzeń oraz uleganie impulsom. Unikanie wiąże się ze stronieniem od frustracji związanej z koniecznością realizacji obowiązków czy wywiązywania się z terminowych zobowiązań. Nadmierna kompensacja przejawia się najczęściej skłonnością do nadmiernej […]

Jesteśmy istotami społecznymi. Potrzebujemy ludzi, by czuć się dobrze. Sygnały akceptacji ze strony innych sprawiają nam przyjemność, zaś odrzucenie przez grupę jest przykre i bolesne. To normalne, ludzkie spektrum przeżywania. Są jednak osoby, dla których to, jak są odbierani przez innych, staje się kluczową kwestią. Tak ważną, że zaspokajają ją kosztem własnych potrzeb emocjonalnych. Tak działa Schemat Poszukiwania […]

Poszukiwanie akceptacji/uznania to schemat, który uzależnia nasz psychiczny komfort od opinii innych osób. Pożądanym dobrem może być uzyskanie ze strony innych akceptacji bądź też wywarcie odpowiedniego wrażenia i zdobycie uznania. Poddając się działaniu tego schematu będę szukać akceptacji bądź uznania. Unikając związanych z nim emocji mogę starać się unikać ludzi, na których aprobacie mi zależy. Radząc sobie przez nadmierną kompensację mogę z kolei robić rzeczy z góry […]

Jedna z mądrości „chodnikowej” psychologii głosi, że optymista widzi szklankę w połowie pełną, pesymista zaś – w połowie pustą. Schemat Negatywizmu/Pesymizmu to coś więcej, niż prosta charakterystyka pesymisty. Osoba z tym schematem zwróci uwagę na aspekty inne, niż tylko objętość cieczy. Zauważy raczej, że szklanka jest wyszczerbiona, nie pasuje do kompletu, że jest niedomyta. Uzna, że […]

Negatywizm/Pesymizm to schemat kierujący uwagę na negatywne aspekty rzeczywistości. Posiadanie go ogranicza przyjemność czerpaną z życia podkreślając jego brzydkie strony. Osoby poddające się działaniu tego schematu mają skłonność do szukania dziury w całym i zalewania innych taką wizją świata. Osoby radzące sobie z nim przez unikanie często wykazują skłonność do odcinania się od emocji zatracając się w odwracających uwagę zachowaniach bądź używkach. Z kolei osoby […]

Errare humanum est – rzeczą ludzką jest błądzić. Każdy z nas popełnia czasem błędy, szczególnie kiedy jesteśmy w gorszej formie bądź uczymy się nowych rzeczy. Najlepsze, co możemy z tym zrobić, to przyjąć, że błąd miał miejsce, wyciągnąć wnioski i pójść dalej. Dzięki temu jesteśmy w stanie rozwijać się czerpiąc z własnych doświadczeń. Bezwzględna Surowość to […]

Bezwzględna surowość zawiera w sobie przekonanie, że błędy, słabości czy niedociągnięcia powinny być surowo karane. Częstym elementem tego schematu jest uczucie frustracji, które łatwo przeradza się we wrogość, pretensje do siebie i innych, zniecierpliwienie i krytycyzm. Uczucia te, podobnie jak sam schemat, mogą być skierowane wobec siebie bądź innych. Poddanie się jego działaniu wiąże się ze skłonnością do samooskarżeń czy oskarżania innych, surowości, rozliczania […]

Ćwiczenia mindfulness są doskonałym narzędziem do rozwoju świadomości i umiejętności koncentracji. Poniżej przedstawiam kilka konkretnych ćwiczeń mindfulness, które możesz praktykować: Skupienie na oddechu: Usiądź w wygodnym miejscu lub połóż się na plecach. Skoncentruj się na oddechu. Zauważ, jak wdech i wydech napływają i odpływają. Staraj się nie oceniać swojego oddechu ani nie myśleć o nim. […]

Mindfulness: Klucz do Harmonii i Zdrowia Wewnętrznego Czy kiedykolwiek zdarzyło ci się, że byłeś tak pochłonięty myślami o przeszłości lub przyszłości, że zapomniałeś o obecnym momencie? W świecie pełnym rozproszeń, stresu i ciągłego pośpiechu, umysł często ucieka od teraźniejszości, tracąc kontakt z tym, co dzieje się właśnie tu i teraz. Mindfulness, czyli świadomość chwili obecnej, […]

Kształtuje nas nasza historia. Im silniej czy częściej czegoś doświadczamy, tym większy ślad pozostawia to w naszej psychice. Ma to szczególnie istotne znaczenie w dzieciństwie. Wtedy właśnie powtarzające się, nacechowane emocjonalnie doświadczenia zapisują się w formie wewnętrznych programów nazywanych trybami schematów. Tu zajmiemy się jedną z kategorii takich programów – trybami Wewnętrznego Krytyka. Wewnętrzny Krytyk to zapis przykrych […]

Wewnętrzne Dziecko to hasło, które cieszy się obecnie ogromną popularnością. Tylko co ono właściwie oznacza? Czy to jakiś fizyczny byt wewnątrz organizmu, jak wątroba czy nerki? Idea opisująca ulotne aspekty ludzkiej psychiki? A może kolejny pop-coachingowy slogan do naciągania naiwnych? Sprawdźmy. Czym jest Wewnętrzne Dziecko? Każdej dorosłej osobie zdarza się czasem czuć czy zachowywać „jak dziecko”. […]

Schematy stanowią odzwierciedlenie naszych wczesnych doświadczeń. Są jak dobrze znane piosenki zapisane w pamięci. Nawet jeśli nie myślimy o nich, ich treść jest gdzieś w sieciach neuronalnych naszych mózgów. Wystarczy jednak usłyszeć od kogoś nazwę zespołu czy kilka taktów znajomej melodii, by zaraz przypomnieć sobie całość – rytm, melodię, słowa, może nawet choreografię i taniec, który kiedyś ćwiczyliśmy. I […]

Zdrowe życie to umiejętność zaspokajania własnych potrzeb w zrównoważony sposób. Dotyczy to dowolnego aspektu funkcjonowania. Sen? Mam się wyspać, ale nie przesypiać połowy doby. Jedzenie? Ma być odpowiednio wartościowe i w takiej ilości, żeby się nie głodzić ani nie przejadać. Przyjemności? Oczywiście, lecz bez zatracania się w nich! Relacje? Z uważnością na własne potrzeby, ale […]

Uległy Poddany / Uległa Poddana to tryb radzenia sobie nastawiony na dbanie o komfort innych osób. Można by pomyśleć, że to miły, prospołeczny tryb. To niestety tylko część prawdy. Osoba w tym trybie dba o komfort tych osób ignorując jednocześnie własne potrzeby. Innymi słowy to tryb do robienia komuś dobrze własnym kosztem. Po czym rozpoznać działanie tego trybu? Aktywny tryb Uległego […]

Odłączony Obrońca / Odłączona Obrończyni ma jeden cel: blokować przykre uczucia. Sęk w tym, że nie jest w stanie zrobić tego selektywnie. Dlatego odłącza wszystkie emocje. Będąc w tym trybie radzenia sobie trudno poczuć cokolwiek. To cena, jaką płacimy za ochronę przed bolesnymi uczuciami. Nie ma cierpienia, ale nie ma też ekscytacji, radości, ciekawości, poczucia więzi. Jest emocjonalna pustka, odrętwienie i […]

Odłączony Samoukoiciel / Odłączona Samoukoicielka jest jak babcia, która podsuwa słodycze bo wnuczęta mają smutną minkę. Albo jak tatuś, który pokazuje wiewiórkę żeby dziecko przestało skupiać się na rozbitym kolanie. Taki jest sens działania tego trybu radzenia sobie: odwrócić uwagę od przykrych uczuć zastępując je czymś przyjemniejszym. Gdzie tu pułapka? Emocje niosą sygnał, że dzieje się coś wymagającego […]

Spośród różnych sposobów na odsunięcie od siebie przykrych uczuć Unikający Obrońca / Unikająca Obrończyni wydaje się działać najbardziej wprost. Nie próbuje trzymać ich poza świadomością jak Odłączony_a Obrońca_czyni czy zająć uwagę czymś przyjemniejszym bądź bardziej absorbującym jak Odłączony_a Samoukoiciel_ka. O nie! Ten tryb radzenia sobie jest nastawiony na bezpośrednie działanie. Zdaje się dostrzegać, jak przykre będzie to, z czym mamy się […]

Wyobraź sobie przestraszonego jeża. Wyciągniesz rękę – zaraz zwinie się w kulkę i nadziejesz się na kolce. Niezależnie od twoich intencji jeż czuje się zagrożony, więc się broni. Tak właśnie działa Zły Obrońca / Zła Obrończyni. Chroni Wewnętrzne Dziecko chowając je za murem złości i irytacji. Nikt go tam nie skrzywdzi. Ale też nikt nie przytuli… Po czym rozpoznać działanie […]

Gdy coś jawi nam się jako źródło potencjalnego zagrożenia, wtedy dobrze jest mieć to na oku. Paranoiczny Kontroler / Paranoiczna Kontrolerka to tryb radzenia sobie, który sztukę trzymania na oku realizuje z takim zaangażowaniem, jakby od tego zależało czyjeś życie. Bo tak właśnie postrzega świat i relacje – jako źródło zagrożenia. Chcąc więc ochronić się przed krzywdą […]

Poniższy tekst jest częścią serii o zniekształceniach myślenia. Zanim go przeczytasz warto zajrzeć tutaj: myśli automatyczne rozpoznawanie myśli automatycznych zniekształcenia myślenia Czym jest trzebofilia? Irena zmęczona wraca autobusem z pracy. Zobaczyła wolne miejsce, ale zanim dopchała się do niego zajął je ktoś inny. Teraz sfrustrowana Irena myśli: „co za ludzie!”, „powinni przejść dalej, a nie stoją […]

Porównanie czasu do pieniędzy, którymi pokrywamy wydatki lub inwestujemy w imię przyszłych korzyści, to nośna metafora. Ostatnio pisałem o „czasowym budżecie”. Tym razem skupię się na długoterminowym inwestowaniu naszego czasu i zaangażowania. W poszukiwaniu uniwersalnej prawdy Każdy z nas ma ograniczoną pulę czasu i energii. Sposób w jaki spożytkowujemy te zasoby zwykle zależy od wartości, którymi kierujemy się w życiu. […]

W dwóch poprzednich tekstach pisałem o tym, jaką rolę w podejmowaniu decyzji pełnią wartości oraz o tym, jak określić własną hierarchię wartości. Teraz zajmiemy się bardziej świadomym spędzaniem czasu. Czas to pieniądz? Znacie powiedzenie „Czas to pieniądz”? Na pewno słyszeliście już kiedyś te słowa. Będą one punktem wyjścia do rozważań o spędzaniu czasu w kontekście naszych wartości. Wyobraź […]

Świadomość własnych wartości jest ważna w życiu. Ułatwia podejmowanie decyzji i dokonywanie wyborów. Pozwala też rozsądniej planować swój czas i realizować własne cele. Ten tekst pomoże Ci uświadomić sobie jaka jest Twoja własna hierarchia wartości. Zanim zabierzesz się do lektury możesz przeczytać czym są owe wartości, o których tu piszę. Zacznij od chwili autorefleksji W codziennym życiu zwykle […]

Myśląc o rzeczach jakie mam do zrobienia w ciągu najbliższego miesiąca dochodzę do wniosku, że doba powinna mieć 48 godzin – być może wtedy wyrobię się ze wszystkim. Ale nie ma. I nie będzie mieć, jakkolwiek bym tego nie pragnął. Co zatem zrobić, skoro czasu na wszystkie sprawy jest po prostu za mało? Trzeba wybierać. […]

Poniższy tekst jest częścią serii o zniekształceniach myślenia. Zanim go przeczytasz warto zajrzeć tutaj: myśli automatyczne rozpoznawanie myśli automatycznych zniekształcenia myślenia Czym jest uzasadnianie emocjonalne? Mirek wybiera się na rozmowę o pracę. Zwykle w takich sytuacjach bardzo się stresuje. Tym razem również zauważa u siebie zdenerwowanie. Wprawdzie przygotował się dobrze do tej rozmowy, ale teraz czując […]

Poniższy tekst jest częścią serii o zniekształceniach myślenia. Zanim go przeczytasz warto zajrzeć tutaj: myśli automatyczne rozpoznawanie myśli automatycznych zniekształcenia myślenia Czym jest katastrofizacja? Konrad wybiera się właśnie z żoną na zagraniczne wakacje. Im bliżej wyjazdu, tym bardziej zaczyna się nim przejmować. Oczyma wyobraźni widzi bowiem ile rzeczy może pójść nie tak: „A co jeśli zgubimy […]

Poniższy tekst jest częścią serii o zniekształceniach myślenia. Zanim go przeczytasz warto zajrzeć tutaj: myśli automatyczne rozpoznawanie myśli automatycznych zniekształcenia myślenia Słowo wstępne Mariusz T. wyszedł na wolność, część środków z OFE trafiła do ZUS, zaś w publicznej służbie zdrowia na wizytę u specjalisty niekiedy czeka się latami. To tylko kilka z bieżących gorących tematów. […]

W pracy terapeuty nierzadko spotykam osoby mające skłonność do nadmiernego obwiniania się i szukania przyczyn niepowodzeń w sobie. Niczemu dobremu to nie służy – takie skłonności do myślowego samobiczowania zatruwają życie podcinając skrzydła i stanowiąc furtkę dla depresji. Do czego prowadzi myślowe samobiczowanie? Dorota wróciła właśnie z wywiadówki, na której dowiedziała się, że jej dziesięcioletni syn […]

Poniższy tekst jest częścią serii o zniekształceniach myślenia. Zanim go przeczytasz warto zajrzeć tutaj: myśli automatyczne rozpoznawanie myśli automatycznych zniekształcenia myślenia Czym jest personalizacja? Janek spotkał się w pubie z kolegą. Spędzają tam właśnie czas pijąc piwo i wspominając dawne czasy. Obok przy stole siedzi kilka dziewczyn, które rozmawiając co jakiś czas głośno się śmieją. Początkowo […]

Poniższy tekst jest częścią serii o zniekształceniach myślenia. Zanim go przeczytasz warto zajrzeć tutaj: myśli automatyczne rozpoznawanie myśli automatycznych zniekształcenia myślenia Czym jest myślenie czarno-białe? Sebastian jest świeżo upieczonym ojcem. Bardzo troszczy się o swojego synka i ceni sobie czas spędzany z nim. Dziś jednak mały był bardzo niesforny podczas ubierania i zazwyczaj cierpliwy Sebastian w […]

Wyobraź sobie, że patrzysz na świat przez okulary przeciwsłoneczne. Jak wpłynie to na to, co widzisz? W półmroku zobaczysz mniej szczegółów, za to przy oślepiająco jasnym świetle będzie Ci łatwiej obserwować rzeczywistość wokoło. A co z postrzeganiem barw? Tu ciemne szkła również wpłyną na to, co zobaczysz. Barwy będą się różnić dość wyraźnie w zależności […]

Ostatnio pisałem o tym, jak radzić sobie w sytuacji konfliktu z partnerem oraz o tym, jak mówić o swoich uczuciach i potrzebach. Dziś skupię się na paru rzeczach, na które warto zwracać uwagę budując dobrą komunikację. Jako baza do rozważań posłuży UFO, czyli skrót ułatwiający zapamiętanie elementów komunikatu JA: Uczucia, Fakty, Oczekiwania. Uczucia… W tej części komunikatu chodzi o to, żeby powiedzieć co […]

Po serii postów o stresie przyszła kolej na zajęcie się różnego rodzaju umiejętnościami pozwalającymi lepiej radzić sobie w sytuacjach, które zwykle powodują pojawianie się napięcia. Zaczniemy od rozwijania umiejętności komunikacji. Tutaj dowiecie się czym jest komunikat JA. Mówić o swoich uczuciach? To nie dla mnie… Wiele osób ma trudności z mówieniem o swoich uczuciach i potrzebach. W relacjach z […]

W poprzednim poście przedstawiłem proste ćwiczenie ułatwiające obserwację doświadczanego przez nas napięcia. Dziś zajmę się jednym z częstych źródeł napięcia: relacjami z ludźmi i konfliktami w relacjach. Konflikt – norma czy patologia? Nawet najlepiej dobrane pary czasem się kłócą. To coś normalnego i naturalnego. Mieszkając z kimś pod jednym dachem prędzej czy później znajdziemy się w […]

Z wcześniejszych postów mogliście dowiedzieć się jak (i po co) stres wpływa na nasz organizm, oraz jakie mogą być konsekwencje kumulowania się napięcia. Pisałem również o tym, jakie ludzie mają style radzenia sobie ze stresem. Dziś zajmiemy się prostym ćwiczeniem ułatwiającym identyfikację przyczyn pojawiania się stresu i napięcia. Krok pierwszy – zrób listę zajęć, w jakie angażujesz się […]

W poprzednim poście zajmowałem się rozważaniami na temat tego, jak ludzie radzą sobie z kumulującym się napięciem. Tym razem, zgodnie z zapowiedzią, napiszę o stylach radzenia sobie ze stresem. Bojówki kontra garnitur, czyli „w czym do ludzi” Każdy z nas ma swój ulubiony styl ubierania się. Jedni wolą marynarki czy żakiety, inni bojówki i bluzy z kapturem. […]

Ostatnio pisałem o zjawisku kumulowania się stresu posługując się metaforą deszczówki gromadzącej się w beczce. Dziś o tym co zrobić, by beczka się nie przepełniała. Przed burzą… Wyobraźmy sobie opisywaną poprzednio beczkę. Oto stoi, a nad nią znajdują się wyloty kilku rynien. Ostatnio sporo padało, a czyste niebo było rzadkim zjawiskiem. Beczka jest już prawie pełna. […]

Wyobraźcie sobie beczkę na deszczówkę stojącą u wylotu rynny. To będzie nasz punkt wyjścia do rozważań na temat kumulowania się stresu. Stres i kumulowanie się napięcia Każdy człowiek ma charakterystyczny dla siebie poziom odporności na stres – jedni są w stanie wytrzymać więcej napięcia, inni już przy mniejszym natężeniu zaczynają odczuwać jego skutki. Metaforycznie można przedstawić to jako […]

Bilans energetyczny to zestawienie ilości energii dostarczonej do organizmu z pożywieniem z ilością energii wydatkowanej. Czyli po ludzku: jak to, ile zjadam, ma się do tego, ile spalam. Dodatni bilans oznacza, że zjadam więcej, niż spalam. Ujemny – odwrotnie. Przy dodatnim mogę tyć, przy ujemnym będę tracić na wadze, zaś przy zrównoważonym masa ciała pozostanie na równym poziomie. Podobnie możemy patrzeć na ilość […]

Dotychczas zajmując się tematem stresu pisałem o tym, jak funkcjonuje układ współczulny, który odpowiada za odczuwanie fizycznych objawów stresu, oraz przywspółczulny, o przeciwstawnym działaniu. Pisałem też o tym, jak hałas i używki wpływając na układ współczulny zwiększają nasilenie odczuwanego stresu. W dzisiejszym poście przedstawię prosty sposób na osiągnięcie stanu relaksu przez zachęcenie do pracy układu przywspółczulnego: oddychanie przeponą. […]

Kończąc poprzedni post miałem już pomysł na temat kolejnego. Nie wiedziałem tylko jak ów pomysł na temat wypełnić treścią. Chodziłem tak przez tydzień. Aż wczoraj wreszcie przyszło natchnienie. Wystarczyło pobyć przez dwie godziny w centrum handlowym w gwarze i tłumie ludzi, wypić puszkę napoju energetyzującego, a potem zastanowić się jak to na mnie wpływa. Źródła stresu leżą […]

Za fizjologiczne odczuwanie stanu stresu i relaksu odpowiada autonomiczny układ nerwowy. Część współczulna mobilizuje nas do działania w sytuacji stresowej oraz przy wysiłku fizycznym, natomiast część przywspółczulna odpowiada za odpoczynek i regenerację. Równowaga i uzupełnianie się Układ współczulny i przywspółczulny są jak yin i yang – mając przeciwstawne działanie uzupełniają się. Jako dowód posłużą trzy proste przykłady: im dłużej […]

W poprzednim poście pisałem o układzie współczulnym, który odpowiada za mobilizację naszego organizmu i przygotowanie do poradzenia sobie w sytuacji stresowej. Dziś napiszę o układzie przywspółczulnym – części autonomicznego układu nerwowego o przeciwnym do układu współczulnego działaniu. Stan relaksu… Gdy mierzę się z czymś stresującym i w końcu mam to za sobą, zwykle jeszcze przez parę chwil bezpośrednio po tym […]

Układ nerwowy to system dowodzenia naszego organizmu. Część tego systemu nosi nazwę autonomicznego układu nerwowego. Składa się ona z dwóch podsystemów: układu współczulnego i przywspółczulnego. To przede wszystkim ich działanie wiąże się z odczuwaniem w ciele objawów stresu i stanu relaksu. Stres i mobilizacja Układ współczulny przygotowuje nasz organizm do wyzwań. Aktywizuje się gdy uprawiamy sport, jak i w sytuacjach zagrożenia […]

W ciągu ostatniego miesiąca dużo pisałem o pracy z myślami automatycznymi – ich rozpoznawaniu, ocenie wpływu i zmianie sposobu myślenia na bardziej przystosowawcze. W przyszłości wrócę jeszcze do związanych z tym zagadnień, ale na razie czuję przesyt zajmowania się na blogu myślami. Postawię kropkę przy temacie pisząc o jednej z najlepszych moim zdaniem książek do samodzielnej terapii. Umysł ponad nastrojem To […]

Opisywana poprzednio metoda analizowania dowodów potwierdzających i przeczących prawdziwości gorącej myśli ma na celu osłabienie wiary w myśl automatyczną. Idea, jaka za tym stoi, jest prosta: im słabsza jest wiara w gorącą myśl, tym mniej intensywne będą przykre emocje związane z tą myślą. Rodzi to jednak pytanie: skoro moja gorąca myśl nie odpowiada faktom, to jak w takim […]

Sztuka kruszenia murów i budowania mostów to w terapii poznawczo-behawioralnej podstawa radzenia sobie z negatywnym wpływem myśli automatycznych. Dziś opowiem o jednej z częściej stosowanych metod pracy z myślami – analizie dowodów. Zacznij od złapania smoka Często nie zauważamy strumienia naszych automatycznych myśli, obserwujemy za to jego efekt w postaci zmian nastroju. Dlatego w pracy z myślami […]

W poprzednim poście pisałem o tym, jak zidentyfikować gorącą myśl oraz jak ocenić, czy jest to zdrowa myśl, czy też myśl utrudniająca radzenie sobie. Tym razem o tym, co zrobić z myślą utrudniającą radzenie sobie. Mury między mną a dobrym samopoczuciem Jeśli zidentyfikowana przeze mnie gorąca myśl nie spełnia kryteriów zdrowego myślenia, to znaczy, że trafiłem na MUR. MUR […]

Gdy mamy już przećwiczone polowanie na smoki i umiemy rozpoznawać myśli automatyczne, warto zadać sobie pytanie, czy owe myśli są zdrowe i pomocne, czy też może powodują pojawianie się przykrych emocji i nie sprzyjają zdrowemu radzeniu sobie z problemami. Jak to rozpoznać? Zacznij od zidentyfikowania „gorącej myśli” W jednej sytuacji możemy mieć kilka czy nawet kilkanaście automatycznych myśli. […]

Z poprzednich wpisów mogliśmy dowiedzieć się, czym są smoki oraz dlaczego warto na nie polować. Dziś o tym, jak się za to zabrać. Polowanie na smoki w trzech krokach Naukę polowania na smoki najłatwiej zacząć próbując podejść smoka od tyłu: KROK 1: Zwróć uwagę na to, jak się czujesz. Jeśli zauważasz intensywniejsze emocje albo zaczynasz zachowywać się gwałtownie, […]

Myśli automatyczne stanowią najbardziej dostępne świadomości piętro naszego systemu poznawczego. To przede wszystkim od nich zależy jak będziemy się czuć i zachowywać w różnych sytuacjach. SMOK to skrót ułatwiający zapamiętanie sekwencji zdarzeń: Sytuacja powoduje pojawienie się Myśli i Ocen, a te wywołują Konsekwencje w postaci emocji, reakcji naszego ciała i zachowania. Myśli automatyczne a rzeczywistość Treść myśli automatycznych wynika bezpośrednio z treści leżących głębiej […]

Gdy zauważymy kogoś poruszonego czy przeżywającego emocje i zapytamy go o przyczynę, prawdopodobnie ta osoba powie nam o sytuacji, która spowodowała takie samopoczucie. Tak podpowiada nam zdrowy rozsądek: to, jak się czuję, jest wynikiem sytuacji, która się zdarzyła (albo dopiero zdarzy). Mogę na przykład powiedzieć, że boję się, bo idę do dentysty, albo że jestem zły, […]

Filip czeka na kogoś w kawiarni. Jednakże jest już 10 minut po umówionej godzinie spotkania, a tej osoby ciągle nie ma. Filip zaczyna czuć coraz większą irytację… Przy stoliku obok siedzi Marysia. Również się z kimś umówiła i również zauważa, że ta osoba się spóźnia. Marysia nie czuje jednak złości, a coraz większy niepokój. Sytuacja Marysi i […]

Stanowiący podstawę terapii poznawczo-behawioralnej model poznawczy mówi, że nasze myśli automatyczne i ich konsekwencje w postaci przeżywanych emocji, doznań fizjologicznych czy też zachowań, wynikają z zapisanych w naszym umyśle głębszych treści poznawczych: kluczowych przekonań i przekonań pośredniczących. Kluczowe przekonania pozwalają nam rozpoznać znaczenie danej sytuacji (czyli mówią nam CO się dzieje), zaś przekonania pośredniczące mówią o tym, JAK w związku z tym postępować. […]

Mając w swojej domowej biblioteczce pięć książek bez trudu mogę wymienić ich tytuły, autorów oraz opowiedzieć krótko o ich treści. A gdybym miał ich pięćdziesiąt? Albo pięćset? Albo pięć tysięcy? Im więcej książek, tym trudniej wymienić je z pamięci czy też odnaleźć na półkach domowej biblioteczki. Dlatego tworząc taką biblioteczkę szybko wpadamy na pomysł, żeby […]

Kluczowe przekonania (zwane też przekonaniami podstawowymi; ang. core beliefs) zawierają podstawowe cząstki wiedzy o nas samych, innych ludziach oraz świecie, w którym żyjemy. Są to zatem elementy opisywanych już wcześniej schematów poznawczych. Powstawanie i charakter kluczowych przekonań Kluczowe przekonania kształtują się od najmłodszych lat naszego życia i przeważnie ich podstawą są nasze dziecięce interpretacje różnych wydarzeń, w jakich bierzemy […]

Każdy człowiek ma swój unikalny sposób bycia, swój własny styl ubierania się, spędzania wolnego czasu itp. Każdy człowiek ma też swój unikalny sposób myślenia i rozumienia otaczających go zdarzeń. Jedni ludzie są bardziej skłonni do zamartwiania się i widzenia przyszłości w czarnych barwach, inni zaś sprawiają wrażenie nie przejmujących się niczym. Jedni nie potrafią przyjmować komplementów, […]

To dla nas oczywiste, że ludzie mają potrzeby fizjologiczne. Mniej oczywisty dla wielu osób jest fakt, że ludzie mają również potrzeby emocjonalne. Potrzeby emocjonalne towarzyszą nam od urodzenia. Są uniwersalne – wszyscy je mamy, choć ludzie mogą się różnić między sobą tym, jak silne są u nich poszczególne potrzeby. Można to porównać do fizjologicznej potrzeby snu […]