Psychoterapia zaburzeń osobowości Borderline
Problemy osób z osobowością typu Borderline
Osoby z osobowością typu Borderline (BPD – borderline personality disorder) często doświadczają intensywnych emocji, niepewności wobec własnej tożsamości i trudności w utrzymywaniu stabilnych relacji. Charakterystyczne dla BPD jest przede wszystkim niestabilność emocjonalna, która prowadzi do szybkich i często skrajnych zmian nastrojów. Osoby te mogą w jednym momencie czuć się zadowolone, by nagle popaść w głęboką rozpacz. Problemy te często wiążą się z głębokim lękiem przed odrzuceniem i samotnością, co może prowadzić do desperackich działań, aby uniknąć rzeczywistego lub wyimaginowanego porzucenia.
Osoby z zaburzeniem osobowości typu Borderline mogą doświadczać wielu trudności w codziennym funkcjonowaniu. Oto sześć najczęstszych problemów, z którymi mogą się borykać:
Niestabilne relacje interpersonalne
Osoby z BPD często mają intensywne, ale burzliwe relacje z innymi. Mogą idealizować kogoś w jednej chwili, by zaraz potem całkowicie go deprecjonować. Te wahania mogą prowadzić do wielu konfliktów i nieporozumień w relacjach.
Niepewność tożsamości
Osoby z BPD często zmagają się z ciągłymi wątpliwościami dotyczącymi tego, kim są i co chcą zrobić ze swoim życiem. Może to obejmować zmianę pracy, tożsamości seksualnej, wartości życiowych czy nawet przekonań religijnych.
Impulsywność
Często występująca impulsywność w działaniu bez przemyślenia konsekwencji może prowadzić do ryzykownych zachowań, takich jak nadużywanie substancji psychoaktywnych, hazard, niebezpieczne zachowania seksualne czy nagłe wydawanie dużych sum pieniędzy.
Problemy z regulacją emocji
Osoby z BPD mogą doświadczać intensywnych emocji, które wydają się zmieniać bardzo szybko. Może to prowadzić do częstych zmian nastroju, gniewu, depresji lub lęku, który może być trudny do kontrolowania.
Strach przed porzuceniem
Nawet jeśli strach ten nie jest uzasadniony, osoby z BPD często odczuwają przerażający lęk przed byciem opuszczonymi. Może to prowadzić do desperackich prób uniknięcia rzeczywistego lub wyobrażonego porzucenia, co z kolei może nasilać problematyczne zachowania.
Autoagresja i myśli samobójcze
Autoagresja, tak jak samookaleczanie, oraz myśli samobójcze są częste wśród osób z BPD, jako sposób radzenia sobie z intensywnym bólem emocjonalnym lub jako wyraz wewnętrznego konfliktu.
Frustracja dziecięcych potrzeb jako źródło nieprawidłowo kształtującej się osobowości typu Borderline
Dotkliwa frustracja dziecięcych potrzeb może być kluczowym czynnikiem w rozwoju osobowości typu Borderline (BPD). Wczesne doświadczenia, gdzie podstawowe potrzeby emocjonalne dziecka są ignorowane lub niespełnione, często prowadzą do głębokiej niepewności i niestabilności emocjonalnej. Osoby z BPD mogą doświadczać intensywnych uczuć pustki, strachu przed odrzuceniem i trudności w utrzymaniu stabilnych relacji. Frustracja dziecięcych potrzeb często przekłada się na problemy z regulacją emocji i zachowaniami impulsywnymi w dorosłości. Zrozumienie tych wczesnych doświadczeń jest kluczowe dla efektywnej terapii i wsparcia osób z BPD, pomagając im w budowaniu zdrowszych relacji i lepszym zarządzaniu emocjami.
Psychoterapia BPD
Psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest jednym z kluczowych podejść w leczeniu osób z zaburzeniami osobowości typu borderline (BPD). Charakteryzuje się ona skoncentrowaniem na zmianie negatywnych wzorców myślenia i zachowania, co jest szczególnie ważne w przypadku BPD.
Budowanie relacji terapeutycznej
W przypadku osób z BPD, nawiązanie stabilnej i zaufanej relacji z terapeutą jest kluczowe. Pacjenci z BPD często doświadczają intensywnych emocji i mogą mieć trudności w utrzymaniu stabilnych relacji. Terapeuta musi wykazać się empatią, cierpliwością i konsekwencją, aby zbudować bezpieczne środowisko, w którym pacjent może otwarcie wyrażać swoje myśli i uczucia.
Terapie oparte na dowodach naukowych
Do najbardziej efektywnych podejść w leczeniu BPD należą terapia dialektyczno-behawioralna (DBT) Marsha Linehan oraz terapia schematów Jeffreya Younga. DBT koncentruje się na nauce umiejętności radzenia sobie z emocjami, tolerancji stresu, efektywnej komunikacji interpersonalnej i uważności (mindfulness). Terapia schematów skupia się na identyfikacji i zmianie niezdrowych wzorców myślenia i zachowania, które są zakorzenione w wczesnych doświadczeniach życiowych.
Regulacja emocji i radzenie sobie ze zniekształceniami poznawczymi
Osoby z BPD często doświadczają intensywnych emocji, które mogą prowadzić do impulsywnych działań i zniekształceń w postrzeganiu siebie i innych. Terapia często skupia się na nauczaniu pacjentów, jak identyfikować, rozumieć i radzić sobie z tymi emocjami oraz jak korygować negatywne i często błędne przekonania o sobie i swoim otoczeniu.
Praca nad stabilnością w relacjach interpersonalnych
Osoby z BPD często doświadczają trudności w utrzymaniu stabilnych i zdrowych relacji. Terapia może pomóc w rozwoju umiejętności potrzebnych do budowania i utrzymywania zdrowych relacji, w tym komunikacji, rozwiązywania konfliktów, ustawiania granic i zrozumienia perspektyw innych osób.
Każdy przypadek BPD jest unikalny, dlatego ważne jest, aby terapia była dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta. Współpraca z doświadczonym terapeutą, który specjalizuje się w pracy z osobami z BPD, jest kluczowa dla skutecznego leczenia.
